Respublika ixtisoslashtirilgan endokrinologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazining tarixi markaz asoschisi – Yolqin Xalmatovich To‘raqulov nomi bilan uzviy bog‘liq. 

Toʻraqulov Yolqin Xalmatovich (1916-2005) — sovet, oʻzbek olimi, biokimyogari va endokrinologi, biologiya fanlari doktori, xizmat koʻrsatgan fan arbobi, professor, Oʻzbekiston SSR Fanlar akademiyasi akademigi, Lenin mukofoti laureati, Ulugʻ Vatan urushi qatnashchisi

Insoniyat jamiyati taraqqiyotiga hissa qo‘shgan o‘sha ajoyib insonlar hayotini haqli ravishda Yolqin Xalmatovich To‘raqulov bilan bog‘lash mumkin. Uning dunyo miqyosida e’tirofini yaratgan kashfiyotlari va ijodlari tibbiyot sohasi bilan bog’liq bo’lib, u qalqonsimon bez tomonidan tartibga solinadigan va o’sishni, tananing shakllanishini, rivojlanishini ta’minlaydigan inson tanasining ichki mexanizmi ishiga asoslangan.

Мiya va metabolizmni rag’batlantirish va hujayralar va to’qimalarda sodir bo’lgan barcha jarayonlarga ta’sir qilish.
Yolqin Xalmatovich To‘raqulov birinchi bo‘lib bu ishlarning barchasi kimyoviy va biologik hodisalar bilan bog‘liqligi va O‘zbekistonda biokimyo deb nomlangan yangi fanning rivojlanishi butunlay uning xizmatlari bilan bog‘liqligiga e’tibor qaratdi. Uning O‘rta Osiyodagi faoliyati tufayli dunyoning ko‘p joylarida hali ham aholi salomatligining balosi bo‘lib kelayotgan bezgak, buqoq va ko‘plab oshqozon-ichak kasalliklari kabi kasalliklarga barham berildi.

U xalq salomatligiga katta hissa qo‘shgan.
Uning ismi “olovli” ma’nosini anglatuvchi Yolqin edi, lekin bu taxallus edi, asl ismi Abdulaziz, qarindoshlari shunday atashgan, ammo taxallusi uning shaxsiyati, xarakteri va qiyofasiga ko‘proq mos edi. Qalbida so‘nmas ijod va ijod olovi yondi, u so‘nggi nafasigacha o‘chmadi. Bu uning hayotini yorqin va olovli, ijodiy va konstruktiv qildi.
____________________________
Markaz shifokorlari xalq salomatligi uchun g‘amxo‘rlik qilib, o‘z asoschisining mehnatini faxr bilan davom ettirmoqda.
____________________________